Chiazaden zijn kleine zwarte zaadjes vol omega-3 vetzuren, mineralen, proteïnen en voedingsvezels. Je koopt ze bij de natuurwinkel, via het internet en in de grote steden zijn ze ook verkrijgbaar bij de supermarkt.
Wat is chiazaad eigenlijk en waar komt het vandaan? Wij lazen onderzoeken over dit nieuwe superfood en doken in de wereld van chiazaad. In dit artikel zetten we de voordelen en nadelen op een rij. Zo weet je straks wat chiazaad voor jou kan betekenen en welke invloeden het heeft op je metabolisme en je lichaam wanneer je wilt afvallen.
Wat is chiazaad?
Chiazaad is afkomstig van de plant Salvia Hispanica. De plant is familie van de munt. Net als de aardappel en de tomaat, komt de chiaplant oorspronkelijk uit Latijns-Amerika. Uit overlevering blijkt dat chiazaden al onderdeel uitmaakten van het voedselpatroon van de Azteken en Maya’s.
Het wordt nog steeds door veel volkeren in Midden- en Zuid-Amerika gebruikt als voedsel en als medicijn. Door de bijzondere eigenschappen en de hoge energiewaarde had het een hogere status dan goud. Krijgers van de Azteken kregen een bepaald rantsoen chiazaden mee om er zeker van te zijn dat ze een ‘energieboost’ hadden tijdens de lange afstanden die ze moesten afleggen.
Waar komt chiazaad vandaan?
Van oudsher werd chiazaad geteeld in Mexico. Enkele landen waar het tegenwoordig wordt verbouwd zijn Mexico, Boliva, Argentinië, Guatemala en Australië. Het laatstgenoemde land was in 2008 de grootste producent van chia.
Het is een bekend product dat ook nu nog volop zijn weg vindt naar de consument, zoals in Mexico maar ook in de Verenigde Staten.
Chia is afgeleid van het woord chian, wat in de taal van de Nahua, een Mexicaans volk, ‘olieachtig’ betekent. In de taal van de Azteken betekent het woord ‘kracht.’ Niet zo gek als je bedenkt dat, volgens de overlevering, de strijders het 24 uur volhielden op 1 eetlepel chiazaad.
Uiterlijk
Chia is een kruidachtige plant uit de lipbloemenfamilie. Een aantal bekende tuinkruiden zoals munt, basilicum en salie, behoren ook tot deze grote familie. Het kruid kan één meter hoog worden en heeft een stengel met tegenover elkaar staande bladeren. De bloeiwijze is paars of wit. De zaadjes die verschijnen na de bloei, zijn zwart en lijken op maanzaad.
Voedseldatabases
In 2009 keurde de Europese Unie chiazaad goed als een zogenaamd novelfood, wat wil zeggen dat het veilig wordt beschouwd voor consumptie door mensen. Sinds die tijd raken steeds meer foodies in Europa onder de indruk van de kwaliteiten van chia. Helaas komt chiazaad nog niet voor in het Nederlands Voedingsstoffen Bestand (NEVO) maar wel in de database van de USDA (United States Department of Agriculture).
Voedingswaarde van chiazaad
Chiazaad is licht verteerbaar en je kunt het op verschillende manieren in je dieet inpassen. Chiazaad is een uitstekende bron van omega-3 vetzuren. Het zit vol belangrijke voedingsstoffen en anti-oxidanten die helpen je lichaam en stofwisseling optimaal te houden.
Antioxidanten ruimen vrije radicalen op. Dit zijn agressieve stoffen die schade aan cellen en weefsels kunnen veroorzaken.
Een portie chiazaad van 100 gram bevat de volgende voedingswaarde:
- 486 calorieën
- 42,1 gram koolhydraten, waarvan
- 34,4 gram vezels
- 16,5 gram eiwit
- 30,7 gram vet, waarvan
- 3,3 gram verzadigd
- 2,3 gram enkelvoudig onverzadigd
- 23,7 gram meervoudig onverzadigd
Vitamines en mineralen:
- Vitamine C: 1,6 milligram
- Vitamine B1: 0,6 milligram
- Vitamine B2: 0,2 milligram
- Vitamine B3: 8,8 milligram
- Calcium: 631 milligram
- IJzer: 7,72 milligram
- Magnesium: 335 milligram
- Kalium: 407 milligram
De gezondheidsvoordelen van chiazaad
Chiazaad voor een mooie en soepele huid: Uit recent onderzoek blijkt dat chiazaad een hoge concentratie aan antioxidanten heeft. Ons lichaam is de hele dag bezig met allerlei chemische processen. Of we willen of niet, daarbij ontstaan kleine, reactieve deeltjes, die we vrije radicalen noemen. Die richten schade aan.
Antioxidanten neutraliseren de schadelijke werking van vrije radicalen. De antioxidanten in chiazaad verhogen op die manier het herstellend vermogen van de huid én voorkomen verdere schade. Het nuttigen van chiazaad voorkomt op die manier een vroegtijdige veroudering van de huid.
Chiazaad om vet te verbranden: Chiazaad zit propvol voedingsvezels, zo’n 35 gram per ons. Voedingsvezels stellen ons in staat het voedsel dat we eten goed te verteren zodat we een gezonde stoelgang krijgen en houden. Het eten wordt beter en gelijkmatiger verteerd. Op die manier blijft je bloedsuikerspiegel behoed voor al te heftige schommelingen.
Chiazaad heeft de eigenschap zich uitstekend te binden met water, zodat er in je maag een geleiachtige substantie ontstaat. Daardoor ontstaat een verzadigd gevoel zodat je minder snel naar een tussendoortje grijpt. Afvallen gaat daardoor een stuk gemakkelijker.
Verkleint de kans op diabetes: Chiazaad rijk is aan alfa-linoleenzuur, dat is een omega-3 vetzuur. Uit onderzoek bij dieren bleek hoe chiazaad diverse stoornissen in de vetstofwisseling kan helpen te verbeteren. Chiazaad speelde met name een gunstige rol in het voorkomen van een te hoog cholesterolgehalte en insulineresistentie, twee hoofdfactoren die een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van diabetes.
Aanwijzingen voor het verbeteren van het bloedbeeld en voorkomen van hartziektes: Het toevoegen van chiazaad aan het voedingspatroon zou een heilzame invloed kunnen hebben op het tegengaan van ontstekingen. Uit onderzoek blijkt dat chiazaad, door het hoge gehalte aan omega-3 vetzuren, een bloeddrukverlagende werking heeft. Hoewel verder onderzoek nog nodig is om na te gaan hoe en waarom chiazaad hart- en vaatziekten helpt te voorkomen, kan het geen kwaad om een dagelijkse portie chiazaad toe te voegen aan je dieet.
Goed voor sporters: 
Een recente studie, gepubliceerd in the Journal of Strength and Conditioning toont aan dat het consumeren van chiazaad de prestaties van een sporter gedurende 90 minuten net zo goed verbetert als een regulier sportdrankje met suiker dit zou doen. Dat betekent dat je voortaan beter een portie chiazaad in je drankje kan doen, je neemt dan wel de gezonde omega-3 vetzuren tot je, maar niet de suikers die in het reguliere drankje wel aanwezig zijn.
Chiazaad heeft een hoog proteïnegehalte. Dat maakt chia uitermate geschikt voor sporters die strakke spieren willen kweken, vet willen verbranden en hun bloedsuikerspiegel in balans willen houden.
Tijdens intensieve krachtsport verlies je veel belangrijke voedingsstoffen waaronder eiwit, calcium, fosfor, koper en ijzer. Een handjevol chiazaad vult de mineralen en eiwitten aan en zorgt er voor dat je lichaamsconditie op peil blijft.
Stevige botten en een sterk gebit: Om sterke botten te krijgen en te behouden is calcium onontbeerlijk. Ook is calcium nodig voor het goed functioneren van de spieren en voor het geleiden van prikkels naar de zenuwen. Calcium zit vooral in zuivel en kaas, maar ook in groentes, noten, pitten en zaden. Vergeleken met andere microvoedingsstoffen is de behoefte aan calcium vrij hoog.
Je hebt, afhankelijk van je leeftijd, dagelijks zo’n 1000 milligram nodig. Niet voor iedereen is het altijd haalbaar en gezond zuivel te consumeren voor de dagelijkse benodigde portie aan calcium. Daarom is chiazaad een uitstekende vervanger.
Chia bevat per 28 gram zo’n 176 milligram calcium, dat is ongeveer 18 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Chiazaad toevoegen aan je eten of drinken is dus een uitstekende manier om je botten en spieren in optima forma te houden.
Mogelijke bijwerkingen van chiazaad
Al met al lijkt dit zaadje een waar wondermiddel. Toch zijn er ook een paar nadelen.
Niet iedereen verdraagt chiazaad even goed. Door de hoge concentratie aan vezels kun je last krijgen van je darmen. Sommige mensen zijn allergisch voor chiazaad en krijgen last van tranende ogen en/of jeuk.
Hoe eet je chiazaad
Je kunt ze malen, koken, of gewoon rauw eten. Chiazaad heeft een vrij neutrale smaak. Daardoor zijn ze makkelijk toe te voegen aan dranken en voedsel.
Even weken in vloeistof is wel aan te bevelen, omdat chiazaad erg kan uitzetten. Dat doe je als volgt:
- Neem 1 deel chiazaad op 10 delen water
- Laat dit 20 minuten staan totdat er een geleiachtige substantie ontstaat die je door de yoghurt kunt roeren.
- Voeg het toe aan je smoothie, pannenkoekenbeslag of aan je pastasaus. Strooi chia over je beleg van je boterham, door de soep of strooi ze rauw over je groene salade.
Samenvatting en conclusie
Chiazaad is een kleine en krachtige zaadsoort die propvol zit met belangrijke voedingsstoffen. Hieronder volgen alle gezondheidsvoordelen van chiazaad:
- Verbetert de kwaliteit van je huid
- Vermindert de kans op diabetes type 2
- De kans op hartziektes zou kunnen afnemen door chiazaad
- De sportprestaties kunnen worden verbetert
- Rijk aan omega3 (goed voor het brein)
- Chiazaad helpt je om vet te verbranden
Chiazaad kan je helpen om af te vallen. Het gaat het hongergevoel tegen en verbetert je darmfunctie. De hoge proteïnewaarde en het feit dat chia enorm veel goede mineralen en vitamines bevat, maakt het tot een waardevolle aanvulling van je dieet.
Juist bij afvallen is het heel belangrijk dat je gezond eet en je lichaam toch voorziet van alle belangrijke bouwstoffen zodat er geen tekorten ontstaan. Verder is het goed voor je huid, het in balans brengen van je bloedsuikerspiegel en tevens versterkt het je botten. Redenen te over om het met mate in je dagelijks voedingspatroon in te passen.
Het bericht Het geheim achter chiazaad verscheen eerst op Puur Figuur.
